De Saturn Hansaring in Keulen, in de volksmond ‘Mega Saturn’ genoemd, bestaat niet meer. Althans, niet meer als de winkel met drie etages die de ‘grösste Musikauswahl der Welt’ had uitgestald over een oppervlakte van een half voetbalveld. Anderhalf jaar geleden werd het pand verbouwd tot een multimediacentrum met computerspelletjes en ‘game rooms’. Omdat Covid het dagripje Keulen lange tijd onmogelijk maakte, werd ik een poos geleden met dit bittere feit geconfronteerd.
Het Saturn-filiaal aan de Maybacherstrasse 115 in de wijk Hansaring was het hemelse paradijs voor de muziekliefhebber. Nergens anders was het muziekaanbod zo groot, zo divers, en waren de prijzen zo onweerstaanbaar als Julianna Guill in de film ‘Costa Rican Summer’. Nadat ik er midden jaren 90 voor het eerst naar binnen wandelde, werd een dagje Mega Saturn een jaarlijkse traditie die uitliep op een triomftocht voor mijn muziekverzameling en een moordaanslag op mijn portemonnee.
De begane grond had drie afzonderlijke ruimtes. De eerste was direct bij de ingang en vormde het centrum van stapels aanbiedingen, omringd door rekken met doorsnee popmuziek en soul. Iets verderop in het pand waren de twee andere ruimtes die via een doorgang met elkaar verbonden waren. De voorste was bestemd voor de indie/alternatieve-rock. Daar raasde ik altijd als Usain Bolt doorheen. Deels vanwege mijn allergie voor het genre en deels omdat de doorgang de enige manier was om het snelst bij de hardrock/heavy metal te komen.
Ergens in het midden van de begane grond was een trap naar de tweede verdieping die naast klassiek, neo-klassiek, jazz, blues en wereldmuziek de grootste collectie [zeldzame] filmscores had die ik ooit aanschouwde. Moderne dance, d.j.-muziek en rap waren ondergebracht in het souterrain. Wellicht ten overvloede; daar kwam ik nooit!
Het winkelpersoneel was hetzelfde als in elke Duitse winkel: nors, nukkig, onvriendelijk. De kans dat je oogcontact maakte met een blinde autist was groter dan oogcontact krijgen met een medewerker. Jerry, een Iers/Duitse dwerg van 1.60m., was de asociaalste. In vergelijking met hoe hij klanten afsnauwde die hem iets vroegen, is Donald Trump wereldkampioen etiquette.
Op een dag stond middenin de winkel een verhoogd tableau met daarop een houten stoel in renaissance stijl. Mariah Carey bleek de volgende dag een signeersessie te geven vanwege haar nieuwe album ‘The Emancipation Of Mimi’. Carey was toen al de vetgemeste, ordinaire botoxsnol waar we tegenwoordig van wegkijken. Ik vroeg aan een medewerker of de stoel breed genoeg was voor zo’n dikke reet. Die medewerker bleek een fan die mijn geintje niet waardeerde!
De aanbiedingen, het uitgebreide assortiment, en de voorradige importitems maakten dat ik altijd tien tot vijftien cd’s afrekende. Ik weet nog dat één van mijn ex-vriendinnen eens vroeg of één cd niet genoeg was, waarop ik antwoordde: “Schattebout, ik kan hier niet met slechts één cd naar buiten lopen. Dan gaat mijn reputatie onderuit.“
In 2016 ging de inboedel op de schop vanwege de aangepaste winkelformule en de hernieuwde belangstelling voor vinyl. Het pand kreeg ook een andere ingang en indeling. Het assortiment slankte iets af voor de verkoop van andere producten zoals band-merchandise en…romans. Dat eerste begreep ik, dat tweede niet. Welke boekenwurm gaat naar Saturn Hansaring voor de nieuwe John Irving? Maar de veranderde muziekmarkt en het anders consumeren van muziek zijn al jaren de voornaamste oorzaken van de afnemende verkoop van geluidsdragers. Daarom is het niet zo gek dat de aanpassingen niet konden voorkomen dat het doek toch zou vallen.
De sluiting heeft een dagje Keulen voor mij gevoelsmatig veranderd. Natuurlijk blijft het een prachtige, stijlvolle stad vol bezienswaardigheden. Een stad waar een kostelijk dialect wordt gesproken en die een bourgondische gezelligheid kent die je even verderop in het kakkineuze Düsseldorf niet gauw zult aantreffen. De monumentale Dom is wat nu mijn enthousiasme als opwekt zodra de trein langzaam richting Köln-Hauptbahnof rijdt. En ik ben niet eens gelovig! Euforiekriebels bij het passeren van station Hansaring heb ik niet meer. De vreemdste gewaarwording is echter dat op datzelfde moment een angstige portemonnee in mijn kontzak zich niet meer roert.
Michel Scheijen
Hallo Michel, leuk verhaal, en het spreekt me aan omdat ik vanaf begin jaren 80 om de zoveel tijd erheen ging, LP’s scoren, mijn meest dierbare ooit was Battlement van Neuschwanstein, die was indertijd moeilijk te krijgen maar stond gewoon bij de N, tot mijn grote vreugde! Hoi, Erik.
Hey die Erik,
Wauw! Helemaal van Den Haag naar Keulen? Dat moet een treintrip van minstens drieënhalf uur geweest zijn, toch?! Ik maakte ook menig treintrip voor cd’s, maar jij overtreft alles.
Die van Neuschawanstein heb ik op cd. De eerste uitgave voor zover ik weet. Inmiddels is een gave remaster verkrijgbaar.
De ordening van Saturn Keulen riep vraagtekens op. Tangerine Dream, Kraftwerk, Jean-Michel Jarre, Klaus Schulze etc. waren bij de pop alfabetisch geordend. Terwijl Wendy Carlos, Tomita, Synergy etc. te vinden waren in een apart vak ‘Elektronik’. Naast klassiek nota bene. Ha! Ha!
Alle goeds en bedankt voor je reactie,
Michel
Hoi Michel,
Wat een leuk onderwerp!
Dat deed mij meteen denken aan 3 memorabele momenten tijdens mijn/ons bezoek aan de Mega Saturn te Keulen.
Tijdens mijn middelbare schooltijd in 1985 bezochten ik en 2 medescholieren deze walhalla voor de muziekliefhebber. Na de eerste stap gezet te hebben werden we overweldigd door de mega lange gangpaden en afdelingen die ingedeeld werden op platenlabels….we wisten niet waar we moesten beginnen. Mijn wensenlijst was te groot en mijn budget te klein maar uiteindelijk wist ik toch enkele items te bemachtigen die hoog in de lijst stonden zoals lp’s van Tangerine Dream, Roger/Brian Eno, Jansen/Barbieri, Osamu Kitayima (waarvan enkelen Japanse uitgave zijn). Bij de terugrit hield ik de ‘heilige’ items krampachtig vast omdat niemand ze mocht aanraken. Bekijken op afstand mocht wel natuurlijk.
In 1990 had een vriend het geweldig idee om met de brommer (Puch en Peugeot) vanuit Maastricht naar de Mega Saturn af te reizen. Het werd een reis vol ontberingen zoals regen, hagel, verdwalingen, pech en zelfs een stukje snelweg. De dom van Keulen in de verte gaf ons enige hoop dat we de Saturn ooit zullen bereiken. Rond 15.30 uur arriveerden wij uiteindelijk aan de deur van de ingang en tot onze ontsteltenis zagen wij door onze beregende brilglazen dat de Saturn tijdelijk gesloten was….Geschlossen, Wir Bauen Fur Sie Um. Sjaisse….Zwaar teleurgesteld zochten we een alternatief en kwamen terecht bij de WOM. Toendertijd een redelijke zaak maar het had natuurlijk niet de grandeur van Saturn. Ter plekke toch (maar) 1 cd meegenomen (Tomita, Dawn Chorus) en de terugreis met dezelfde ontberingen (maar dan in het donker) moest nog beginnen. Om 1 uur pufte onze brommertjes de laatste kilometers in Maastricht en we bereikten de ‘finale’ als verzopen en bibberende katten…..het leek alsof we K2 beklommen hadden en we voelden ons toch als helden voor de toegewijde muziekliefhebber.
Mijn 3e en laatste bezoek deed ik met goede vriend Michel Scheijen(!) op 14 januari 2012. De rit was veel comfortabeler dan voorgaande ritten en als muziekjunkies raakten we niet uitgepraat over bepaalde artiesten. Eenmaal aangekomen realiseerden wij ons dat het assortiment en het muziekaanbod behoorlijk uitgekleed was maar de gezelligheid was niet minder.
Met enkele pakketjes keerde we tevreden terug met de nodige gebabbel (over muziek natuurlijk)
Ook in de tegenwoordige tijd merk je dat het aantal muziekzaken behoorlijk geslonken zijn vanwege streamingsdiensten of online bestellingen. Maar voor de echte ‘grabbelaars in vinyl en cdbakken’ worden de weinige goede zaken gelukkig nog goed bezocht door ‘junkies’ waarvan Michel en ik een grote fan zijn van een zaak in Venlo. We hebben nu een kruis gezet op Saturn maar een echte muziekliefhebber vindt altijd wel een weg om aan muziek te komen.
Hey makker,
Top verhaal! Hier moeten we iets mee doen in het kader van een column. Zal je berichten.
Alle goeds,
Michel
Hoi Michel,
Dank je. Graag gedaan. Ik had het verhaal behoorlijk ‘ingekort’ en andere leuke anekdotes weggelaten. Waar haalden wij de energie vandaag om eindeloos en zonder oponthoud over muziek te praten? Waarschijnlijk zijn dit de ‘ergste’ kenmerken van een muziekjunkie. Een mogelijk vervolg lijkt mij een prima idee. Laat maar iets weten. Met vriendelijke groet, Wijnand