HIJ IS INMIDDELS 78, MAAR FRANK BORNEMANN GAAT ONVERDROTEN VERDER ALS DE DRIJVENDE KRACHT ACHTER DE DUITSE PROGRESSIEVE ROCKBAND ELOY DIE SINDS BEGIN JAREN 70 ACTIEF IS. NAAST EIGENAAR VAN DE FAMEUZE HORUS SOUND STUDIOS IN HANNOVER STAAT FRANK BEKEND ALS DE ONTDEKKER VAN DE ALTERNATIEVE ROCKBAND GUANO APES. ELOY BLIJFT ECHTER ZIJN GEESTESKINDJE EN IN JUNI VAN DIT JAAR VOLTOOIDE HIJ ZIJN DRIEDELIGE ROCKOPERA OVER JEANNE D’ARC MET DE RELEASE VAN HET ALBUM ‘ECHOES FROM THE PAST’. IN EEN TELEFONISCH INTERVIEW MET MUSICOPHILIA.NL VERTELT FRANK OVER HET REALISEREN VAN ZIJN MUZIKALE DROOM IN EEN TUMULTEUZE PERIODE MET BIJZONDERE MOMENTEN.
Hoe is het met u?
“Nou, ik ben wat moe. Het gevolg van een drukke periode en het moment waarop je behoefte hebt aan vakantie. Ha! Ha! Mijn vrouw en ik wonen op de bovenste etage van een penthouse in Hannover. In onze binnenstad is het 34 graden. Je kunt je waarschijnlijk voorstellen hoe warm het dan binnenshuis is.”
Het indrukwekkende ‘Echoes From The Past’ is het slot van de Jeanne d’Arc-trilogie. Wat fascineert u aan Jeanne d’Arc als persoon?
“Enorm veel. Ze was een uitzonderlijk figuur in de wereldgeschiedenis. Dermate uitzonderlijk dat er na haar dood nooit een tweede Jeanne d’Arc heeft bestaan. Haar leven zat vol tegenstrijdigheden. Ze was spiritueel, maar tegelijkertijd ook een realistische, sterke persoonlijkheid die met haar engagement iets bereikte in een tijd waarin vrouwen betrekkelijk weinig voorstelden. Met haar sterke karakter en vermoedelijk net zo’n sterke uitstraling wist ze een compleet leger te mobiliseren. Een leger dat voornamelijk bestond uit mannen waarmee ze Orleans bevrijdde van de Engelsen waardoor Karel de VII in 1422 koning van Frankrijk werd. Ze heeft nog meer bewerkstelligd, maar zoveel tijd hebben we waarschijnlijk niet. Ik weet niet eens waar ik de meeste bewondering voor heb. De muziek drukt mijn fascinatie voor haar uit. Dat spreekt voor zich.”
Elk album in de trilogie gaat over een andere periode in het leven van Jeanne d’Arc. De albums verschillen dan ook van elkaar. Dat moet een enorme klus geweest zijn.
“Het is de eerste keer dat ik mij toelegde op een concept van zulke omvang. Ik houd van conceptalbums. De Eloy-albums ‘Power & The Passion’ ‘Ocean’ en het tweeluik ‘Planet’ en ‘Time To Turn’ zijn net zo goed conceptalbums, maar geen rockopera’s zoals deze trilogie. Een rockopera is naar mijn mening iets anders dan een conceptalbum. Rockopera’s zijn uitgebreider. Daar komt veel meer bij kijken. Als voorbeeld noem ik Pete Townsend die met The Who de rockopera’s ‘Tommy’ en ‘Quadrophenia’ maakte. Daarna heeft eigenlijk niemand meer zoiets gelijksoortigs gemaakt. Tijdens het werken aan de trilogie, werd ik mij bewust waarom. Het is enorm veel werk en je bent van veel dingen afhankelijk. Dan heb ik het nog niet eens over datgene bereiken wat je wilt bereiken, zonder dat het saai wordt of dat je de focus verliest. Het leven van Jeanne D’Arc omvat zoveel verschillende passages en elementen. Het was een lang gekoesterde droom om dit te vertalen naar muziek. Nu had ik de tijd, ruimte en techniek en ging ermee aan de slag. Muzikaal heb ik mij de afgelopen jaren met niets anders bezig gehouden. Dat het niet allemaal op één album zou passen, had ik snel in de gaten. Om die reden, trouwens een prima constatering van jou, verschillen de drie albums van elkaar.”
U zult inmiddels een autoriteit zijn als het onderwerp Jeanne D’Arc ter sprake komt, of niet?
“Er zijn mensen die meer weten dan wat ik. Uiteraard ben ik door intensieve research in al die jaren het nodige te weten gekomen. Ik ergerde mij steeds aan die biografische films over Jeanne D’Arc. Die zijn stuk voor stuk slecht. Ik ben lid geworden van Sacre Jeanne D’Arc. Dat is een Jeanne D’Arc-vereniging voor hobbyisten waar ik veel medewerking en informatie van kreeg. Die weten namelijk alles. Er is niets wat zij niet weten over het onderwerp. Ik kwam in contact met de in 1998 overleden schrijfster en historicus Régine Pernoud. Zij was een echte autoriteit op dat gebied. Van haar heb ik vee geleerd. Na het overlijden hielp haar collega Marie-Veronique Clin inzake research en advies. Daarna was het historicus Oliver Bouzy die tegenwoordig dè autoriteit is als het gaat om Jeanne D’Arc. Er is namelijk heel veel over haar geschreven en niet elke schrijver hanteert dezelfde feiten. Daarom was ik blij met Bouzy bij wie ik altijd terecht kon met vragen of advies.”
Het ontbreken van Eloy-toetsenisten Michael Gerlach en Hannes Folberth moet een enorme impact gehad hebben op het productieproces.
“Hannes heeft zich vanwege allerlei privéomstandigheden, waarover ik trouwens niets wil zeggen, al een tijd geleden teruggetrokken als muzikant. Michael Gerlach heeft naast zijn muzikantenleven een thuiszorgorganisatie in Berlijn. Tijdens de Covid-periode kon hij daar niet weg. Hij had enorm veel werk en bovendien maakte de lockdown het reizen onmogelijk. Hij kon helaas niets bijdragen.“
Waren mogelijke vervangers direct beschikbaar?
“De keyboardpartijen voor ‘Echoes From The Past’ werden voor een gedeelte ingespeeld door Steve Mann. Hij is als toetsenist en gitarist al sinds de jaren 90 betrokken bij Eloy-producties. Mijn twee geluidstechnici Nic Knoll en Finn Mac Cormac zijn conservatoriumstudenten die toevallig piano spelen. Van piano naar keyboards is het een kleine stap, zoals je weet. Zij speelden de partijen die ik aandroeg. Verder leverde Artur Kühfuss nog enkele bijdragen. Hij was ook al betrokken bij het vorige album. Tijdens de productie kon ik altijd terugvallen op bassist Klaus-Peter Matziol. De wijze waarop hij bas speelt, is uitzonderlijk. Hij is een geweldenaar. Zo’n bassist heeft niet iedere band. In die moeilijke periode vol tegenslagen en gezondheidsproblemen was Klaus-Peter mijn steun en toeverlaat. Naast dit alles had ik het geluk te beschikken over drummer Stephan Emig. Emig studeerde in Los Angeles drums en percussie en kreeg les van o.a. Joe Porcaro en Mike Shapiro. Hij woont inmiddels weer een hele tijd in Hannover. Toen hij auditie deed, kon ik mijn ogen en oren niet geloven. Wat een techniek! Fantastisch! Omdat onze drummer Bodo Schopf om gezondheidsredenen naar Sardinië emigreerde, zat ik ineens zonder drummer. Stephan was echt een geschenk uit de hemel. Naast veel verdriet en tegenslagen was er ook het nodige geluk. Vanwege de Corona-pandemie liepen de opnames en productie heel wat vertraging op. ‘Echoes From The Past’ liet daarom zo lang op zich wachten.”
De muziek van Eloy bevat soms elementen die overeenstemming heeft met werken van anderen. De baspartij in het begin van ‘Love Over Six Centuries’ [album: ‘Power and The Passion’] verwijst naar het basloopje in ‘Echoes’ van Pink Floyd en ‘Point Of No Return’ [album: ‘Planets’] herinnert aan ‘Squonk’ van Genesis. De achtergrondvocalen in ‘Fate’, op het actuele album, heeft dezelfde melodie als het gekrijs op ‘Child In Time’ van Deep Purple. Is dat toeval?
“Die melodie hoor je in het repertoire van Eloy meermaals terug op verschillende manieren. Gillan doet het net iets anders. Bij hem gaat de melodie steeds een stapje hoger waardoor een climax ontstaat. Op ‘Fate’ blijft het gelijk. Zoals ik al zei, had ik die melodie al eerder in mijn hoofd. Het is in die zin geen één op één kopie. De overeenstemming erken ik. Het komt vaak voor dat muziek onderling wordt geleend, zeg maar. Deep Purple leende trouwens de orgelpartij voor ‘Child In Time’ van het nummer ‘Bombay Calling’. Van wie dat was, weet ik niet meer.”
Die band heette It’s A Beautiful Day.
“Oh ja! Correct. Neem me niet kwalijk. Op mijn leeftijd vergeet je zulke dingen.”
Waar is de videoclip voor ‘Fate’ opgenomen en wie heeft eraan meegewerkt?
“De platenmaatschappij vond dat ‘Fate’ de promotiesingle moest worden. Dat vond ik prima, maar ze wilden ook dat er een videoclip voor werd opgenomen. De opnames vonden plaats in een middeleeuwse kerk in Troissy en wat ik je daarover kan vertellen, is geen verzinsel. De actrice in de videoclip heet toevallig ook Jeanne. Net als Jeanne D’Arc komt ze ook uit het dorpje Domrémy en tijdens de opnames bevond ze zich op dezelfde leeftijd als Jeanne tijdens haar zegetochten. Elk jaar speelt ze Jeanne D’Arc in een grote theaterproductie in de buurt van Domrémy onder leiding van Damien Fontaine. Ik kon dat eerst niet geloven toen ik met mijn vrouw de theaterproductie bezocht. Na de voorstelling werden we aan elkaar voorgesteld en het klikte meteen. Ze stemde toe met een rol in de videoclip. Ik heb de platenmaatschappij duidelijk gemaakt dat ik voor de de rol van Jeanne D’Arc alleen haar wou. Zo niet: ‘kiss my ass’! In samenwerking met het productieteam schreef ik een mini-script, want het leven van Jeanne ‘D’Arc in drie minuten vertellen is lastig. De actrice deed fantastisch werk. Ze begreep direct wat we wilden en hoe ze in de clip Jeanne D’Arc moest uitbeelden.”
Een rockopera komt het best tot uiting in een live uitvoering. Hoe groot is de kans dat het stuk in zijn geheel op verschillende data wordt uitgevoerd? De fans zullen enthousiast zijn!
“In Frankrijk wordt een theateruitvoering uitgevoerd met selecties van de drie albums. De muziek is vooraf opgenomen en de teksten zijn in dialoogvorm aangepast en herschreven in het Frans. Het is de bedoeling om er een internationale theateruitvoering van te maken, zodat elk land het in haar eigen taal kan uitvoeren. Een tournee-uitvoering met orkest, koor en band is niet te betalen. Dan sta ik al in de rode cijfers voordat er één noot gespeeld is. Ha! Ha! Over die theaterproductie kan ik niet veel zeggen, want het staat nog in de steigers. Wat ik wel kan onthullen, is dat Damien Fontaine de regisseur van de uitvoering in Frankrijk is. Op die samenwerking ben ik erg trots.”
We kunnen gerust stellen dat een lang gekoesterde, artistieke droom voor u werkelijkheid is geworden.
“Absoluut. De trilogie is mijn levenswerk. Een project waarover ik in het verleden vaak heb gesproken, is er nu eindelijk. Hoewel ik al twee nummers over Jeanne maakte in de jaren 90. Het eerste heet ‘Jeanne D’Árc van het album ‘Destination’ uit 1992. Daarna schreef ik het nummer ‘Company Of Angels’ voor de gelijknamige film met Sinead O’Connor in de rol van Jeanne D’Arc en Sean Connery als haar tegenspeler. Voor die film mocht ik de score maken. Helaas werden de filmopnames gecanceld toen Sinead op televisie een foto van Paus Johannes Pauls II verscheurde met de woorden ‘fight the real enemy’. De chef van Warner belde mij persoonlijk om te vertellen dat film er niet zal komen. Dat was een behoorlijke tegenvaller. ‘Company Of Angels’ belandde uiteindelijk op het album ‘The Tides Turn Forever’ uit 1994. Buiten de muziek en de toekomstige theateruitvoeringen heeft het mij nog meer gebracht. De fantastische mensen met wie ik heb mogen samenwerken, het vele reizen, de positieve reacties op de trilogie. Ik ben tevreden en zielsgelukkig met wat ik heb bereikt.“
Dat zijn de perfect woorden om het interview af te sluiten. Heel veel dank voor uw tijd.
“Jij ook bedankt. Mocht je nog vragen hebben, bel gerust.”
Michel Scheijen
Met speciaal dank aan Theo Samson van The Rock Online.
https://www.drakkar.de/de/18-releases/838-eloy-echoes-from-the-past.html
