DE RUBRIEK ‘DE ZWARTE SCHIJF’ LAAT HET LICHT SCHIJNEN OVER ALBUMS DIE DE VERWACHTINGEN NIET WAARMAAKTEN, FLOPTEN OF WAAROVER DE MENINGEN STERK UITEENLOPEN. WAAR GING HET MIS? WAAROM BLEEF HET SUCCES ACHTER? WAT IS DE REDEN VOOR DE CONTROVERSE? EN WAAROM KREGEN SOMMMIGE ALBUMS ACHTERAF TOCH EEN CULTSTATUS? MUSICOPHILIA GAAT OP ONDERZOEK.
Album nr. 4 in de rubriek: ‘Music From ‘The Elder’ van Kiss uit 1981.
Na het enorme succes van de jaren 70 begint Kiss het nieuwe decennium met tegenwind. Het poppy album ‘Unmasked’ bereikt in 1980 nog maar net de gouden verkoopstatus in de V.S. In Europa en Australië zijn de verkoopcijfers positiever waardoor de band na één thuislandconcert al vertrekt voor een Europese tournee en hun allereerste down under [Australië].
Eenmaal terug in de V.S. volgt een periode van bezinning. Drummer Pete Criss vertrekt en wordt vervangen door de jonge Eric Carr [burgerlijke naam: Paul Charles Caravello]. Het gezichtsmasker ‘The Fox’ symboliseert zijn alter ego. Bandleiders Gene Simmons en Paul Stanley zijn het eens dat alleen ambitie verloren Kiss-terrein terug kan winnen. Binnen een vloek en een zucht ontstaan een aantal nieuwe nummers die op advies van manager Bill Aucoin worden voorgelegd aan Bob Ezrin. Ezrin is inmiddels een topproducer dankzij Pink Floyd’s ‘The Wall’ en produceerde in 1974 het allerbeste Kiss-album ooit: ‘Destroyer’.
Tegelijkertijd komt Simmons met het manuscript voor van een door hem geschreven fantasy-story over een jonge krijger die door een wijze delegatie [‘The Elder’] wordt uitverkoren voor het bestrijden van een kwade oppermacht. Ezrin is enthousiast, maar verwijst alle voorgedragen nummers direct naar de prullenbak. Hij claimt nieuw materiaal dat zich tot iets bijzonders en episch laat ontwikkelen. Iets wat Kiss hernieuwd aanzien oplevert: een conceptalbum.
De schrijf- en opnamesessies voor ‘Music From ‘The Elder’ verlopen stroef. Gitarist Ace Freley zit meer thuis dan in de studio. Hij vindt het nieuwe project maar niets en dat Ezrin menig gitaarpartij op ‘Destroyer’ opnieuw liet inspelen door Alice Cooper-gitarist Dirk Wagner, is hij niet vergeten. Stanley en Simmons worstelen met het schrijven van diepzinnige songteksten. Ezrin consulteert niemand minder dan Lou Reed voor hulp. Hoe is het mogelijk? De grootste partyrockband aller tijden en de meest deprimerende hypochonder uit de popgeschiedenis in één en dezelfde dezelfde studio!
Uit onzekerheid laat Kiss elke besluit over aan hun producer. Eric Carr krijgt te horen dat hij finesse mist en ziet op een dag sessiedrummer Alan Schwartzberg achter het drumstel zitten. Het door ene Tony Powers geschreven nummer ‘The Odyssey’ belandt zonder ruggenspraak op het album en voor het klassieke accent worden het American Symphony Orchestra en het St. Roberts Choir ingehuurd.
Als ‘Music From ‘The Elder’ op 16 november 1981 in de winkels ligt, heeft niemand er een goed woord voor over. Geen beukwerk à la ‘Detroit Rock City’, geen meebrulknaller à la ‘Rock and Roll All Nite’. Laat staan de expliciete songteksten over rondvliegende slipjes en one night stands. Het album is een samenraapsel van onafgewerkte experimenten verpakt in korte songs die fragmentarisch overkomen. Op last van Casablanca Records werd de tracklist gewijzigd waardoor het toch al moeilijke verhaal nog lastiger te volgen is. De bandleden presenteren zich met kortgeknipt haar en in minder flamboyante kostuums. De Kiss-army [fanmeute] voelt zich vervreemd van hun favoriete band.
De dramatische verkoopcijfers trekken een streep door de geplande tournee en niemand denkt nog aan een vervolg op ‘Music From ‘The Elder’ of heeft het over de mogelijke verfilming. Het krampachtige conceptalbum wordt de grootste flop uit de Kiss-geschiedenis.
Voor de 1997 Kiss-remasters reeks wordt de tracklist van ‘Music From ‘The Elder‘ in de oorspronkelijke volgorde hersteld. Hierdoor ontvang het album hernieuwde aandacht en waardering. In 2016 staat het in de top 20 van meest ondergewaardeerde rockalbums van het Britse Classic Rock Magazine. Muziekjournalisten Alberto Díaz and Xavi Martínez nemen het op in hun boek ‘Concept Albums: 150 Essential Releases’. Desondanks splitst ‘Music From ‘The Elder’ de devote Kiss-army nog altijd in tweeën. En dat zou je een substantieel succes kunnen noemen.
Michel Scheijen
