Wat hebben Ayreon, Ellen ten Damme, After Forever, Wende Sneijders Stream Of Passion, en Sun Caged met elkaar gemeen? Ze werkten allemaal samen met Joost van de Broek. De voormalig toetsenist van After Forever heeft zich door keihard werken ontwikkeld tot een veelgevraagd muzikant, arrangeur en producer van internationaal aanzien. Het is inmiddels niet meer enkel metal waarmee Joost aan de slag gaat. Zo groots als zijn producties klinken, is ook het succes. De bomvolle agenda weerhield Joost niet om voor Musicophilia.nl enkele prangende vragen te beantwoorden.
Hoe sla jij je als muzikant, componist, arrangeur en producent door de moeilijke Corona-periode heen?
“In alle eerlijkheid merk ik hier in de studio en in al mijn producties tot nu nog vrij weinig van. Sterker nog, het is misschien nog wel drukker, aangezien veel bands en artiesten hun tijd hebben gebruikt om te schrijven, dus ook weer eerder de studio in gaan, speciale releases willen doen, etc etc. Wat dat betreft mag ik absoluut niet klagen.. Zeker in de eerste twee maanden van de intelligentie lockdown heb ik weinig fysieke opnames gedaan en meer online gewerkt, ook met opnames op afstand. Echter zijn veel opnames die ik doe sowieso niet met grote groepen tegelijk, plus ik werk voor producties veel online.“
“Voor de bands en artiesten om me heen merk ik natuurlijk wel veel onzekerheid, en hun aanpassingsvermogen wordt enorm op de proef gesteld. Daardoor probeer ik me ook zo flexibel mogelijk op te stellen.“
In een interview met Progwereld.nl uit 2014 vertel je dat je als kind met keyboardles begon i.p.v. piano vanwege de kosten. De veelzijdigheid van het keyboard was je voordeel. Was je carrière anders gelopen als je toch achter de piano was beland?
“Absoluut! Een keyboard en alle functies en sounds daaromheen hebben me altijd enorm geïnspireerd en gemotiveerd. Daarom ben ik ook begonnen met schrijven, arrangeren en produceren. In het begin nog in een prille, minimale vorm, maar door de ontwikkelingen rondom keyboards en digitale audiomontage ben ik daarin mee gegroeid.”
“De klassieke pianotechniek heb ik in een later stadium wel serieus opgepakt, aangezien dit motorisch en qua speelstijlen heel interessant is. Ik ben zover gegaan dat ik zelf een master klassiek piano heb gedaan aan het conservatorium.”
In hoeverre heeft zo’n masterdiploma meerwaarde voor het musiceren? Het is geen geheim dat de beste musici niet eens noten kunnen lezen.
“Dat klopt! Het is absoluut geen voorwaarde voor het zijn van een goede of succesvolle muzikant. Ik heb voor de master gekozen omdat ik meer verdieping in skills en kennis zocht op het gebied van klassiek arrangement en piano. Het arrangement vooral vanwege mijn ambitie om te gaan orkestreren voor bands en/of filmmuziek/muziek en dat graag live kan laten uitvoeren. De master klassiek piano was vooral bedoeld voor mijn skills en repertoirekennis. Vervolgens moet je er absoluut zelf nog wat van gaan maken, en wat mee gaan doen Je kunt niet stil gaan zitten wachten. In muziek, en dat vind ik het mooie ervan, blijft je met ieder project door ontwikkelen en leren.”
In dat interview wordt ook je muziekleraar Eric Kessels genoemd. Die heeft ‘je ogen geopend’. Kun je dat uitleggen?
“Eric Kessels is enorm belangrijk geweest in mijn ontwikkeling. Sowieso de eerste jaren, waarbij hij heel motiverend en vooruitstrevend les gaf. Maar ook heeft hij me de mogelijkheden laten zien om verder te gaan studeren, me daarin enorm gesteund, en me goed voorbereid. Hij gaf me ook veel vrijheid om mijn eigen stijl te ontwikkelen. Alles was mogelijk. Ik ben hem zeer dankbaar, want ik ben ervan overtuigd dat als ik hem op jonge leeftijd niet had getroffen, mijn muzikale levensloop niet zo zou zijn als tegenwoordig.“
Je productie zijn groots en meeslepend. Wie of wat zijn je muzikale inspiraties en met welke muziek ben je opgegroeid?
“Ik ben met van alles en nog wat op gegroeid. Mijn ouders luisterden van klassiek tot Beatles, van Kayak tot Boudewijn de Groot. Ik ben zelf een ‘kid from the 80’s’ en ik werd altijd enorm bevangen door die grootse producties en sounds. Ik luisterde veel naar Guns ’n Roses, Meatloaf, Savatage, Dream Theater. Soms kortstondig richting punk en daarna een tijdje heavier zoals Machine Head, Pantera en Sepultura. Aan het eind van het gymnasium ben ik pas veel gaan luisteren naar de rock/metal klassiekers vanaf de jaren ’60 en ’70. Maar ik houd ook enorm van filmmuziek en klassieke muziek. Ik ben altijd onder de indruk geweest van orkesten en koren.”
Je hebt de doorbraak van de female fronted metal en de symfonische metal bewust meegemaakt. Je was een kernlid van After Forever en Stream Of Passion. In welk opzicht hebben die ervaringen je gevormd als muzikant/producer/arrangeur?
“Dat klopt, en ik voel me best oud wanneer je dat zo omschrijft. Ha!Ha! Ik heb overigens nooit in Stream Of passion gezeten als lid, maar wel verschillende albums met hun geschreven en geproduceerd. Het is een heel logische overstap geweest van het spelen in deze stijl, het schrijven van muziek voor je eigen band, naar het produceren en schrijven met anderen. De ervaring van zeker de After Forever-periode zowel live als alles daaromheen is heel belangrijk voor mijn ontwikkeling geweest. Daarin heb ik heel veel gezien, ervaren, en geleerd. Dat ben ik verder blijven ontwikkelen. Daarnaast is ook het netwerk wat ik van daaruit heb opgebouwd nog steeds belangrijk.“
Is de scene in de loop der jaren veranderd? Is ze mainstream geworden?
“Mainstream vind ik de female fronted metal [nog steeds] niet, maar ik denk ook niet dat het die kant op zal gaan. Je hebt een aantal voorbeelden gehad die voor een bepaalde periode mainstream aandacht hebben gehad, maar eigenlijk is vooral de niche blijven groeien. Daardoor heeft het veel aanhang en een grote plek in de metalwereld. Ik vind dat ook interessanter dan dat de stijl mainstream zou moeten zijn of worden. De fans binnen deze stijl zijn supertrouwe liefhebbers en verzamelaars. Dat is voor bands veel waard. Ik vind het ook belangrijk dat bands altijd vanuit hun eigen smaak en authenticiteit schrijven en verder ontwikkelen. Niet met een commercieel doel voorop. Daar geloof ik niet tot nauwelijks in.”
Wat bedoel je? Een commercieel doel hoeft niet meteen ten koste te gaan van de creativiteit.
“Commercieel hoeft zeker niet ten koste te gaan van creativiteit, maar helaas is dit regelmatig wel het gevolg. Zeker in de zin dat verschillende acts/artiesten het succes en de stijl van een bepaalde act gaan proberen na te bootsen om vervolgens qua commercieel succes in de buurt te komen. Begrijp me niet verkeerd, ik ben helemaal niet vies van commercialiteit en heb ook groot respect voor veel producers en componisten daarin. Maar mainstream zou ik de symfonische metal nooit noemen. Wanneer deze namelijk echt een te grote crossover naar commercialiteit krijgt, gaat vaak datgene wat de fans en liefhebbers juist gaaf vinden eraf, waardoor ook de eigenheid van de act een beetje verdwijnt.”
Als producer en arrangeur doe je inmiddels veel meer muziekstijlen dan enkel metal. Hoe maak je die switch? Het lijkt me net zo lastig als een wielrenner die besluit te gaan boksen.
“Deze overstap is niet enorm. Ik benader eigenlijk iedere productie of arrangement helemaal op zichzelf, en bekijk wat nodig is om een zo goed mogelijk proces en eindresultaat te bereiken. De stijl is dan natuurlijk belangrijk om in acht te nemen, en inspireert me op een verschillende manieren. Maar eigenlijk vertoont de basis qua aanpak veel overeenkomsten. Echter kan de visie, het kleuren/klanken-palet, en het eindresultaat van elkaar verschillen.”
:format(jpeg):mode_rgb():quality(90)/discogs-images/A-348966-1495563549-5154.jpeg.jpg)
Een instrumentaal Joost van den Broek-soloalbum barstensvol piano, synths en rocksymfonische elementen. Voor zover ik weet, heeft dat nog geen enkele Nederlandse rocktoetsenist gedaan. Ik zie je dat wel doen.
“Tja, dat zou ooit nog eens heel gaaf zijn, echter heb ik daar nu helemaal geen plannen voor. Ik geloof altijd dat een album of een compositie uit een soort noodzaak geboren moet worden om een bestaansrecht te hebben. Zolang ik dat niet voel, begin ik er niet eens aan, want dan ben ik vooral dingen aan het verzinnen om het ‘verzinnen’. Maar zeg nooit nooit!“
www.joostvandenbroek.com
Michel Scheijen
