Arjen Lucassen’s idee om in 1995 een rockopera uit brengen, leek op creatieve zelfmoord. Epische rockmuziek zat achter slot en grendel en grunge had de sleutel weggesmeten. Toch sloeg ‘Ayreon-The Final Experiment’ in als een bom en bleek de rockopera weer levensvatbaar. Inmiddels zijn we 25 jaar en heel wat Ayreon-albums verder. Binnenkort verschijnt bij Mascot Records de live-registratie ‘Electric Castle Live And Other Tales’. Tijd voor een balans op te maken met de sympathieke Arjen Lucassen die vanwege zijn humor en trend-immuniteit als geen ander past in het plaatje van Musicophila.nl
De voorbije jaren zagen we je vaker op het podium dan ooit tevoren. ‘The Theater Equation’ [2015], ‘Ayreon Universe’ [2017] en vorig jaar de integrale uitvoering van ‘The Electric Castle’. Heb je het live-optreden herontdekt? Je gaf altijd te kennen geen liefhebber van live optredens te zijn.
Dat ben ik nog steeds niet! Maar toen ik tijdens ‘The Theater Equation’ zag hoeveel mensen we blij maakten, zowel muzikanten als fans, besloot ik dat we dit toch nog eens moesten herhalen. En dan kan ik het naar de fans toe echt niet maken om er zelf geen deel van uit te maken op het podium. Ik ben erg onzeker en nerveus, omdat performen zeker niet mijn sterke kant is. Ik zie mezelf vooral als componist en producer.
Hoe kijk je terug op de live reeks van ‘The Electric Castle? Voor jouw als controlefreak moet dat zowel een zegen als een vloek zijn.
Niet echt een vloek, omdat we iedere keer al minstens een jaar tevoren beginnen met de voorbereidingen. En we hebben een heel erg goed productie team, waarin Joost van den Broek de voornaamste schakel is. Dus er kan uiteindelijk weinig meer fout gaan. Ik ben dan ook 100% tevreden met de shows en de live registratie. Het is de eerste keer dat ik echt geen ‘hadden we maar’ momenten had.
Waarom koos je er specifiek voor om ‘The Electric Castle’ te remixen en naar het podium te brengen?
Ik ben begonnen met de eerste twee Ayreon-albums te remixen, en daarna was ‘Into The Electric Castle’ aan de beurt. Toevallig was het ook de 20e verjaardag van het album. Toen was het een logisch vervolg dat we het ook live gingen uitvoeren. Bovendien is het een fan-favoriet, een album waar veel mensen mee opgegroeid zijn. Het was een uitdaging om dit heel dynamische progalbum uit te voeren na de bombastische metal show van ‘Ayreon Universe’.
Ik ken nog twee albums die zich uitstekend lenen voor een live uitvoering: het debuut ‘The Final Experience’ en het tweeluik ‘The Universal Migrator’. Hmm…ik krijg er nu al trek in.
Ha! ‘The Universal Mirgrator’ is helaas heel moeilijk live uit te voeren, omdat ieder nummer door een andere zanger wordt gezongen, en er dus geen interactie tussen de vocalisten kan zijn op de stage. Dat is een belangrijk onderdeel in de Ayreon shows.
Begrijpelijk, maar dan blijft ‘The Final Experiment’ over. Ik zie het al voor me: een podium in middeleeuwse entourage, de aangrijpende zang van Edward Reekers en Barry Hay die speciaal voor ‘Sail Away To Avalon’ uitgedost als koning Arthur het podium bestormt. Het album bevat de nodige interacties. Euh…het is maar een hint.
Het zou inderdaad een optie zijn, ik zie het wel voor me! Feit is wel dat het zeker niet één van mijn populairste albums is, dus het is dan wel een gok om er weer zoveel geld in te steken. Want het zijn geen goedkope producties!
Wat bracht je ertoe om de overstap te maken van Inside Out naar Mascot Records?
Ik had ‘Guilt Machine’ bij Mascot Records ondergebracht en die samenwerking beviel me prima. Toen ik daar op hun kantoor was voor een vinyl release voor ‘Guilt Machine’ vroeg Ed van Zijl [eigenaar Macscot] of Ayreon inmiddels contract- vrij was. Toen ik dat bevestigde, deed hij meteen een mooi bod. Ik vond het wel heel moeilijk om te stoppen met de prima samenwerking met Inside Out, maar ik was klaar voor een verandering. Het is ook lekker ‘dicht bij huis’ en ze hebben een fijn team.
Zoals eerder gezegd sta je bekend als controlefreak. Dat kost enorm veel energie. Hoe ga je hiermee om?
Ik heb een heel rustig leven en ik kan het er goed inpassen. Ik heb geen kinderen en een heel makkelijke vriendin [Lori Linstruth] die prima haar eigen gang kan gaan. Ook ben ik een totale kluizenaar en heb ik eigenlijk helemaal geen sociaal leven! Ik heb bovendien van mijn hobby muziek mijn beroep kunnen maken, ben eigen baas en van niemand meer afhankelijk. Dus ik heb tijd zat om te controlfreaken!
Op de Making of…dvd’s steek je vaak de draak met progkenmerken zoals de ‘weird key changes’, de ‘weird 9/8 bass loops’ en de ‘quick Moog-solo’. Best moedig, omdat Nederlandse progfans hun muziek nogal serieus benaderen. Wat jij doet is zoiets als godslastering. Vanwaar die humor die ik trouwens enorm waardeer?
Humor is essentieel voor me! Zowel in het leven als in de muziek. Al lijken mijn muziek en teksten erg serieus, er is altijd een vleug van humor te bespeuren. Zoals mijn rol als de Hippie in ‘Electric Castle’! Ik neem mezelf echt niet te serieus. Ik denk dat ik daarom weg kom met mijn soms toch wel cheesy sciencefiction- en fantasyteksten!
Ayreon is al 25 jaar een ijzersterk merk. Wat heeft het je buiten faam en succes als mens en muzikant gebracht?
Vooral onafhankelijkheid. Heerlijk natuurlijk, als controlfreak! Ik hoef geen rekening meer te houden met de wensen en nukken van bandleden of platenmaatschappijen. Geen concessies en compromissen meer die mijn succes in de weg stonden. Ik kan helemaal mijn eigen ding doen, en de fans vinden het nog mooi ook! Ik heb mijn eigen universum om me heen kunnen creëren en hoef als kluizenaar geen deel meer uit te maken van de echte wereld die mij helemaal niet interesseert.
Je producties zijn een weergave van je brede muzieksmaak. Stel je zou twee weken in quarantaine moeten in een ziekenhuis…toepasselijk overigens…en je mocht tien albums meenemen. Welke kies je? Lastige vraag…weet ik.
Leuke vraag juist! Daar komt ‘ie:
1 Beatles – Magical Mystery Tour
2 Pink Floyd – Wish you were Here
3 Led Zeppelin – III
4 Queen – II
5 Rainbow – Rising
6 Jethro Tull – Thick as a Brick
7 Alice Cooper – Love it to Death
8 Rush – Permanent Waves
9 Black Sabbath – Heaven and Hell
10 T Rex – Electric Warrior
www.arjenlucassen.com www.mascotlabelgroup.com
Michel Scheijen
